Άνεμοι καναλισμού
Οι άνεμοι καναλισμού παρατηρούνται στα χαμηλά ατμοσφαιρικά στρώματα και εντοπίζονται στις περιοχές εξόδου ενός τοπογραφικού καναλιού ή μιας τοπογραφικής στένωσης, ενώ η δημιουργία τους οφείλεται κυρίως στη διαφορά της ατμοσφαιρικής πίεσης μεταξύ των περιοχών ανάντη και κατάντη του καναλιού. Οι άνεμοι αυτοί μπορούν να εντοπιστούν τόσο σε επίπεδο έδαφος (επίπεδοι άνεμοι καναλισμού), όσο και σε κανάλια με τοπογραφικές εξάρσεις (κεκλιμένοι άνεμοι καναλισμού ή άνεμοι ορεινών καναλιών) που βρίσκονται ανάμεσα σε μεγαλύτερα τοπογραφικά εμπόδια (Εικόνα 1). Η οριζόντια έκταση των ανέμων καναλισμού κυμαίνεται σε εύρος από δεκάδες μέτρα έως και πάνω από εκατό χιλιόμετρα, ενώ υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορούν να συνδεθούν με ισχυρούς ανέμους που υπερβαίνουν σε ένταση τα 90 km/h.
Στη νησιωτική Ελλάδα, ισχυροί άνεμοι καναλισμού ή/και καταβατικών ανέμων παρατηρούνται στο Κάβο Ντόρο της Εύβοιας, στο Ακρωτήριο Μαλέα, στα νότια θαλάσσια τμήματα της Κρήτης, στο Θερμαϊκό Κόλπο, εκατέρωθεν του στενού Ρίου – Αντιρρίου και ανάμεσα σε νησιά, όπως αυτά της Άνδρου – Τήνου, Τήνου – Μυκόνου, Νάξου – Πάρου, Κρήτης – Καρπάθου.
Ιδιαίτερα στα νότια θαλάσσια τμήματα της Κρήτης, κυρίως κατά τη διάρκεια πνοής των Ετησίων, παρατηρείται έντονος τοπικός καναλισμός με θυελλώδεις ανέμους στις θαλάσσιες εξόδους μεταξύ των ορεινών όγκων του νησιού, ενώ την ίδια ώρα πίσω από αυτούς επικρατούν πολύ χαμηλές εντάσεις ανέμου. Το φαινόμενο αυτό απεικονίζεται ευδιάκριτα στο Εικόνα 2, το οποίο αποτελεί προϊόν μελέτης περίπτωσης ισχυρής ροής ανέμου στο νησί, με τις ζώνες των ισχυρών ανέμων (ταχύτητες ανέμου μεγαλύτερες από 9 Beaufort) να εναλλάσσονται με αυτές των ασθενών ανέμων (ταχύτητες ανέμου που δεν ξεπερνούν τα 4 Beaufort) σε μια απόσταση λίγων μέτρων.
Ροή ανέμου σε νησιά με έντονο ορεινό ανάγλυφο
Όταν η ροή του ανέμου είναι κάθετη στη διεύθυνση του ορεινού όγκου ενός νησιού, τότε εντοπίζονται σημεία ισχυρών ανέμων και υψηλού κυματισμού στις άκρες του (Εικόνα 3), ενώ κατάντη αυτού εντοπίζονται ισχυροί ριπαίοι καταβατικοί άνεμοι.
